Geregeld verschijnt er weer eens een tekstje over woke waarbij je je afvraagt op welke planeet de auteur in kwestie de laatste jaren vertoefd heeft. De bijdrage van Philippe Hensmans, voormalig directeur van de Franstalige afdeling van Amnesty International, op de blog van En Avant was er zo een. De tekst verscheen ook in een vertaalde en herwerkte versie op DeWereldMorgen.be.

ATV en Gazet van Antwerpen interviewden Astrid Elbers, kernlid en woordvoerder van Hypatia, bij de start van het academiejaar. Volgens Hypatia blijft waakzaamheid geboden, wanneer het gaat om academische vrijheid. Toch zijn er heel wat lichtpunten. In binnen- en buitenland worden steeds meer initiatieven genomen om de academische vrijheid te beschermen. Ook binnen de academische wereld zelf ontstaat een groeiend bewustzijn rond deze problematiek. 

In de meeste westerse landen zijn overheid en wetgeving de academische vrijheid goed gezind, schreef socioloog en Hypatia-kernlid Mark Elchardus in De Morgen van 12 augustus. In de Academic Freedom Index, staat België op een verdienstelijke derde plaats en maakt het samen met acht andere landen van de Europese Unie deel uit van de top tien. Wat academische vrijheid betreft, leven we gelukkig niet in Noord-Korea, Myanmar, Eritrea of Belarus. Toch is een bedreiging van deze vrijheid niet veraf. We hebben het dan niet enkel over een bedreiging door overheden en commerciële belangen, maar ook door de cancel culture, aldus Elchardus.

De heisa over de aanstelling van Dalilla Hermans tot ‘trajectcoördinator voor Brugge als Europese culturele hoofdstad’ was voor een paar commentatoren nog eens een gelegenheid om het zogenaamde antiwoke-kamp grondig te bashen. Het duo Pillen-Zinzen verwijt in De Morgen (13 april en 19 april) dat de antiwokers hypocriet zijn omdat ze de vrije meningsuiting van Dalilla niet in bescherming zouden nemen. Zinzen ­valt daarbij Leo Neels en Marc Elchardus aan. Wat hebben die twee gemeen? Juist, ze zijn allebei kernlid van Hypatia, het collectief voor academische vrijheid en dat is voor Zinzen een hoofdzonde.

'Het meldpunt tegen woke is geen meldpunt, maar een altijd-prijs-paleis dat moet bewijzen waarvoor het is opgericht', schreef Tom Lanoye in Humo (10 maart 2023). Veel valt tegen dat artikel niet in te brengen. Een redenering met degelijke argumenten wordt er namelijk niet in opgebouwd. Enkel onsamenhangende prietpraat, ongeverifieerde beweringen en aanvallen ad hominem vullen de tekst. Enkele citaten: 'Onder het kopje ‘Leden’ staat op de site vooralsnog niemand, terwijl het toch om een eenvoudige meldlijn gaat.' Vooraleer een tekst te schrijven over een vereniging, is het natuurlijk altijd handig eerst wat onderzoek te doen naar die vereniging. Hypatia is namelijk geen meldlijn en de leden hebben niets met het meldpunt van Hypatia te maken.

Bart Eeckhout beëindigde zijn commentaar op Bart De Wevers boek over woke op zaterdag 3 maart 2023 in De Morgen als volgt: ‘Bevangen door dezelfde morele paniek als De Wever, richtten enkele academici onlangs het meldpunt ‘Hypatia’ op voor wie “een woke-incident aan een hogeschool of universiteit (wil) melden”. Een kliklijn dus om de vrije meningsuiting te beschermen. Zouden de initiatiefnemers daar zelf de wrange contradictie niet van inzien? Naar verluidt bedraagt het aantal gerapporteerde incidenten voorlopig overigens nul.’

Laten we beginnen met de brief van Anton Vandevoorde in De Standaard (28 januari). Hij doet ons te veel eer aan met de ‘upgrading’ tot denktank. Bovendien spreekt hij Hypatia aan met ‘hij’. Wellicht heeft hij toegang tot onbekende bronnen die bewijzen dat Hypatia eigenlijk trans was. Vandevoorde verafschuwt Hypatia en stelt het meldpunt gelijk met de kliklijn van de Vlaams Belangjongeren om ‘linkse leerkrachten’ in het middelbaar onderwijs te verlinken. Dat hij Hypatia verafschuwt is niet verwonderlijk. Hij juicht in diezelfde brief de ‘canceling’ toe van de twee Antwerpse docentes wegens het illegaal afgeluisterd gesprek. Met zijn pro-cancelingsbrief bewijst Vandevoorde, paradoxaal genoeg, dat Hypatia wel nodig is. We wensen deze onderzoeker nog een mooie loopbaan toe. Een tip: hij kan postuleren aan de Hamline University in Minnesota. Daar zijn ‘cancelers’ zeer welkom.