Hypatia

Waar stopt de academische vrijheid? Die vraag vormde op 5 november het vertrekpunt van een debat aan de UGent met de academici Petra De Sutter, Patrick Loobuyck, Leo Neels en An Van Raemdonck. Dat de discussie ruim driehonderd studenten, medewerkers en geïnteresseerden naar het auditorium lokte, is een positief signaal. Het illustreert niet alleen hoe actueel het thema is, maar ook dat steeds meer mensen beseffen dat academische vrijheid onder druk staat. Lees meer ...

Een filosofievakgroep die haar eigen docent probeert te cancelen. Een krant die zware beschuldigingen publiceert zonder recht van antwoord. De zaak rond professor Bouke de Vries aan de UGent is een schoolvoorbeeld van academische en journalistieke ontsporing. Hoewel de universiteit hem uiteindelijk volledig vrijpleitte, blijven er vragen over academische vrijheid en eerlijke berichtgeving. Lees meer ...

Op aanraden van de Belgische minister van Buitenlandse Zaken werd een lezing in het Egmontinstituut uitgesteld. Het Festival van Vlaanderen annuleerde een concert met een buitenlands orkest en een dirigent met de Israëlische nationaliteit, in overeenstemming met een suggestie van de Vlaamse minister van onder meer Cultuur en Gelijke Kansen.Beide initiatieven zijn inbreuken op de vrijheid van meningsuiting. Lees meer ...

Op initiatief van de Academy of Ideas vond in Londen op 4 en 5 september een conferentie plaats die sprekers uit heel Europa samenbracht die zich zorgen maken om de vrije meningsuiting. Lees meer ...

In een tijd waarin ‘ras’ onder vuur ligt in maatschappelijke en academische debatten, rijst de vraag: mogen we deze categorie nog gebruiken in de medische wetenschap? Volgens professor dr. Dimitri Aerden, vaatchirurg aan het UZ Brussel, heeft het begrip wel degelijk een medische relevantie. Aerden pleit voor een genuanceerde, wetenschappelijk onderbouwde benadering waarin de erkenning van variatie tussen mensen juist leidt tot betere zorg. Lees meer ...

‘Heeft een academicus het recht om objectief vastgestelde feiten te negeren?’ was de titel van een artikel van Jean-Jacques Amy, emeritus hoogleraar gynaecologie en verloskunde aan de VUB, in Knack op 27 juli 2025. Het antwoord leek eenvoudig: natuurlijk niet. Alleen was de vraag misleidend en pleitte Amy ervoor om Maarten Boudry het zwijgen op te leggen in de Gaza-kwestie. Die oproep stuitte op felle kritiek, ook van academici die het inhoudelijk grondig oneens zijn met Boudry. Lees meer ...

'De meeste vrouwelijke studenten hebben liever een rijke man dan zelf een carrière na te streven'. Dat berichtte de SonntagsZeitung twee jaar geleden over een onderzoek van twee hoogleraren aan de Universiteit van Zürich. Het krantenartikel ontkende een wekenlange storm van verontwaardiging. Het onderzoek is ondertussen gepubliceerd in een prestigieus tijdschrift. De universiteit is altijd achter haar personeelsleden blijven staan. Lees meer ...

De Belgische rectoren van alle tien de universiteiten trekken in een gezamenlijke mededeling aan de alarmbel: ook in België doen academici aan zelfcensuur en is intimidatie een probleem, zo schrijft De Morgen. Veel academici aarzelen om deel te nemen aan het publieke debat uit angst voor de bagger die ze over zich heen krijgen. Van beledigingen op sociale media tot doodsbedreigingen. Lees meer ...

Academics For Academic Freedom (AFAF), de belangrijkste actiegroep voor vrije meningsuiting en academische vrijheid in het Verenigd Koninkrijk en Ierland, publiceerde onlangs een lijst met tien punten waaarmee universiteiten de vrije meningsuiting kunnen bevorderen. Van institutionele neutraliteit, over klachtenprocedures tot debatten over controversiële onderwerpen. Het zijn tien algemene, maar concrete en nuttige punten waar elke universiteit mee aan de slag kan. 

De Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) bracht recent een rapport uit: Academische vrijheid in Nederland: reactie op actuele bedreigingen. Uit dat rapport blijkt duidelijk dat de KNAW zich bewust is van de bedreiging van de academische vrijheid door woke, al is ze vrij voorzichtig in haar bewoordingen. Lees meer ...